पाथिभरा देवीको कथा
पाथिभरा देवी मन्दिर नेपालको पूर्वी भाग, ताप्लेजुङ जिल्लामा, समुद्री सतहदेखि करिब ३,७९४ मिटर (१२,४४८ फिट) उचाइमा अवस्थित एक पवित्र तीर्थस्थल हो। यो मन्दिर हिन्दू देवी दुर्गाको एक रूप, पाथिभरा देवीलाई समर्पित छ। देवीलाई शक्तिशाली र दयालु मानिन्छ, जसले आफ्ना भक्तहरूको मनोकामना पूरा गर्ने विश्वास गरिन्छ। मन्दिर सांस्कृतिक र आध्यात्मिक महत्वले भरिपूर्ण छ, जसले नेपाल, भारत र विश्वका अन्य भागबाट भक्तजनलाई आकर्षित गर्छ।
पौराणिक कथा
पाथिभरा देवीको कथा स्थानीय लिम्बू समुदायको परम्परा र हिन्दू विश्वाससँग जोडिएको छ। जनश्रुति अनुसार, यस स्थानको पवित्रता एक चमत्कारिक घटनासँग सम्बन्धित छ।
पहिले, स्थानीय गोठालाहरूका भेडाहरू यस क्षेत्रमा रहस्यमय रूपमा हराए। गोठालाहरू भेडा खोज्दै जाँदा, देवी पाथिभराको दिव्य दर्शन भयो। देवीले उनीहरूलाई आफ्नो पूजा अर्पण गर्न निर्देशन दिनुभयो। देवीको निर्देशनअनुसार पूजा गरेपछि गोठालाहरूले हराएका भेडा सुरक्षित अवस्थामा फेला पारे। त्यसपछि यो स्थान पूजनीय स्थलका रूपमा चिनिन थाल्यो।
देवीलाई आफ्ना भक्तहरूको रक्षा गर्ने, मनोकामना पूरा गर्ने र समृद्धि प्रदान गर्ने देवीका रूपमा पूजा गरिन्छ। पाथिभरा देवीमा रहेको यो गहिरो विश्वासले मन्दिरलाई हिन्दू र बौद्ध धर्मावलम्बीहरूको लागि महत्त्वपूर्ण तीर्थस्थल बनाएको छ।
धार्मिक र सांस्कृतिक महत्व
पाथिभरा मन्दिर आफ्नो शान्त र रहस्यमय वातावरणका लागि प्रसिद्ध छ। भक्तजनहरू उकालो यात्रा गरी मन्दिर पुगेर बलि, पूजा र प्रार्थना अर्पण गर्दछन्। पूजा सामग्रीमा प्रायः फूल, कपडा र कतिपय अवस्थामा जनावरको बलि समेत अर्पण गरिन्छ, जसले व्यक्तिगत विश्वासलाई झल्काउँछ।
विशेषगरी, दशैं र नवरात्रि जस्ता प्रमुख हिन्दू पर्वहरूमा हजारौं तीर्थयात्री देवीको आशीर्वाद प्राप्त गर्न गाह्रो यात्रा तय गर्दछन्।
पाथिभराको यात्राको अनुभव
मन्दिर पुग्न चुनौतीपूर्ण यात्रा गर्नुपर्छ। प्रायः तीर्थयात्रीहरू सुकिटारबाट यात्रा सुरु गर्छन्, जुन सडक वा हवाई मार्गबाट पुग्न सकिन्छ। यात्रा गर्दा भक्तजनहरूले हरियो गुराँसको जङ्गल, सुन्दर प्राकृतिक दृश्य र हिमालयको मनोरम दृश्य अनुभव गर्न सक्छन्। यो आध्यात्मिक यात्रा प्रकृतिसँग जोडिनु र भक्तिमा समर्पित हुनु दुवैका लागि महत्त्वपूर्ण मानिन्छ।
एकता र मेलमिलापको प्रतीक
पाथिभरा देवी मन्दिर सांस्कृतिक सद्भावको प्रतीक हो। हिन्दू परम्परामा गहिरो रूपमा जरो गाडेको भए पनि, यो स्थान लिम्बू समुदायद्वारा पनि सम्मानित छ। उनीहरू देवीलाई आफ्नो संरक्षक शक्ति मान्दछन्। धर्म र संस्कृतिको यो समिश्रणले मन्दिरलाई अनौठो विशेषता प्रदान गरेको छ।
आज, पाथिभरा देवी मन्दिर आस्था, आशा र सांस्कृतिक गर्वको केन्द्र बनेको छ। यो न केवल धार्मिक स्थल हो, तर हिमालय क्षेत्रमा शान्ति र साहसिक अनुभव खोज्ने यात्रुहरूको लागि पनि लोकप्रिय गन्तव्य हो।